Załącznik nr 1
do pisma dotyczącego „Wypierania postawy klęczącej podczas Komunii św. w niektórych
parafiach Polski na rzecz postawy stojącej przez Proboszczów tychże parafii”
z dnia 28.07.2003 skierowanego do: …………
KONGREGACJA KULTU BOŻEGO I DYSCYPLINY SAKRAMENTÓW
ODPOWIADA NA PYTANIA DOTYCZĄCE PRZYJMOWANIA KOMUNII ŚWIętej
W POZYCJI KLĘCZĄCEJ
Poniższe odpowiedzi zostały opublikowane w ostatnim numerze Notitiae (listopadgrudzień 2002) oficjalnego pisma Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. Odpowiedzi te są wyrazem stanowiska Stolicy Apostolskiej w kwestii przyjmowania Komunii świętej na kolanach oraz prawa katolików do przedstawiania Stolicy Apostolskiej swoich trosk.
Congregatio de Cultu Divino et Disciplina Sacramentorum
Prot. n. 1322/02/L
Rzym, 1 lipca 2002
Wasza Ekscelencjo,
Do Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów doszły ostatnio wieści od wiernych Waszej diecezji o odmawianiu udzielania Komunii świętej tym, którzy przyjmują postawę klęczącą, w przeciwieństwie do postawy stojącej. Twierdzą oni, że taki sposób postępowania w tym przypadku został ogłoszony parafianom. Ze wspomnianych wiadomości można było wywnioskować, że zjawisko to rozciąga się na całą diecezję, ale Kongregacja nie jest w stanie tego sprawdzić. Dykasterium jest przeświadczone, że Wasza Ekscelencja będzie mógł bardziej wyczerpująco określić sprawę. Przy okazji Kongregacja przedstawia sposób, w jaki zazwyczaj ustosunkowuje się do takich skarg, prosząc jednocześnie o poinformowanie o tym wszystkich księży, którzy mogą tego potrzebować.
Kongregacja jest faktycznie zaniepokojona podobnymi skargami, które w ciągu ostatnich miesięcy docierały do niej z różnych stron, ponieważ uważa odmowę udzielenia wiernemu Komunii świętej z powodu jego postawy klęczącej za poważne pogwałcenie jednego z najbardziej podstawowych praw chrześcijanina, którym jest otrzymywanie sakramentów od swoich pasterzy (por. Codex Iuris Canonici, kanon 213). W świetle prawa „święci szafarze nie mogą odmówić sakramentów tym, którzy właściwie o nie proszą, są odpowiednio przygotowani i prawo nie wzbrania im ich przyjmowania” (kanon 843 § 1). Zatem nie można odmówić wiernemu udzielenia Komunii świętej ze względu na jego postawę klęczącą poza przypadkami, grożącymi poważnym skandalem i zgorszeniem wiernych, z powodu zawziętego trwania danej osoby w herezji, schizmie (publicznie wyznanymi czy deklarowanymi) lub nieodpuszczonym grzechu publicznym. Nawet tam, gdzie Kongregacja zatwierdziła prawo określające postawę stojącą za odpowiednią do przyjmowania Komunii świętej zgodnie z ustaleniami Konferencji Biskupów w Institution Generalis Missalis Romani (n. 160 § 2), uczyniła to z zastrzeżeniem, że komunikującym, którzy wolą klęczeć, sakrament ten nie będzie odmówiony na tej podstawie.
Ponadto, Jego Eminencja Kardynał Joseph Ratzinger podkreślił ostatnio, że praktyka przyjmowania Komunii świętej na klęcząco ma za sobą wielowiekową tradycję i jest szczególnie wyraźnym znakiem adoracji naszego Pana Jezusa Chrystusa, odpowiednim do Jego prawdziwej, realnej i substancjalnej obecności w postaciach konsekrowanych.
Ze względu na powagę sprawy, Kongregacja prosi, by Wasza Ekscelencja raczył dowiedzieć się szczegółowo, czy księża faktycznie praktykują odmawianie udzielania Komunii świętej w okolicznościach opisanych powyżej, oraz – jeżeli skargi zostaną sprawdzone – poinformować ściśle tych księży, aby powstrzymali się od podobnych działań w przyszłości. Księża powinni mieć świadomość, że Kongregacja będzie rozpatrywała przyszłe skargi tego typu ze szczególną powagą i jeżeli zostaną sprawdzone, zamierza wszcząć postępowanie dyscyplinarne, odpowiednie do ciężaru wykroczenia.
Dziękując Waszej Ekscelencji za uwagę w tej sprawie i ufając w Waszą współpracę,
szczerze oddany w Chrystusie
Jorge A. Kardynał Medina Estevez
Prefekt
+ Francesco Pio Tamburrino
Arcybiskup Sekretarz
Congregatio de Cultu Divino et Disciplina Sacramentorum
Prot. n. 1322/02/L
Rzym, 1 lipca 2002
Szanowny Panie,
Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów wyraża głębokie uznanie z powodu Pańskiego listu, w którym przedstawił Pan problem odmawiania w pewnym kościele udzielania Komunii świętej tym, którzy przyjmują postawę klęczącą.
Jednocześnie martwi to, że wydaje się Pan żywić pewne obawy zarówno co do słuszności, jak i pożytku kierowania się do Stolicy Apostolskiej w tej sprawie. Zgodnie z Prawem Kanonicznym (kanon 212 § 2) „wierni mają prawo, by przedstawić pasterzom Kościoła swoje potrzeby, zwłaszcza duchowe, jak również swoje życzenia” oraz (§ 3) „stosownie do posiadanej wiedzy, kompetencji i zdolności, jakie posiadają, przysługuje im prawo, a niekiedy nawet obowiązek, wyjawiania swojego zdania świętym pasterzom w sprawach dotyczących dobra Kościoła”. Biorąc pod uwagę naturę problemu oraz prawdopodobieństwo, że może nie zostać on rozwiązany na szczeblu lokalnym, każdy wierny ma prawo uciekania się do Biskupa Rzymu osobiście, bądź za pośrednictwem Dykasteriów czy Trybunałów Kurii Rzymskiej.
Ponadto, jak określa kanon 213 Prawa Kanonicznego, „wierni mają prawo otrzymywać pomoce od swoich pasterzy z duchowych dóbr Kościoła, zwłaszcza słowa Bożego i sakramentów”. W świetle stwierdzenia, że „święci szafarze nie mogą odmówić sakramentów tym, którzy właściwie o nie proszą, są odpowiednio przygotowani i prawo nie wzbrania im ich przyjmowania” (kanon 843 § 1) żadnemu katolikowi nie powinno odmawiać się udzielania Komunii świętej podczas Mszy ze względu na jego postawę klęczącą, poza przypadkami, grożącymi poważnym skandalem i zgorszeniem wiernych, z powodu zawziętego trwania danej osoby w herezji, schizmie (publicznie wyznanymi czy deklarowanymi) lub nieodpuszczonym grzechu publicznym. Nawet tam, gdzie Kongregacja zatwierdziła prawo określające postawę stojącą za odpowiednią do przyjmowania Komunii świętej, zgodnie z ustaleniami Konferencji Biskupów w Institution Generalis Missalis Romani (n. 160 § 2), uczyniła to z zastrzeżeniem, że komunikującym, którzy wolą klęczeć, sakrament ten nie będzie odmówiony na tej podstawie.
Niech będzie Pan przekonany, że Kongregacja traktuje tę sprawę bardzo poważnie i wszczęła odpowiednie postępowanie pod tym względem. Jednocześnie Dykasterium pozostaje w gotowości do wysłuchania Pańskich uwag, jeśli to będzie konieczne, w przyszłości.
Dziękując za Pańskie zainteresowanie, zapewniając o modlitwie, szczerze oddany w Chrystusie
Biskup Mario Marini
Podsekretarz
Patrz także: www.p-w-n.de , rozdział pt.: „PILNE”, punkt: „Koniecznie wydrukuj i rozpowszechnij!”